დღევანდელ ფეხბურთში კლუბები ტრანსფერებში ასეულობით მილიონს ხარჯავენ. საშუალო დონის ნახევარმცველში 50 მილიონის გადახდა უკვე გასაკვირი არ არის, არადა ცოტა ხნის წინ ბევრს ხუმრობა ეგონებოდა. ეს ერთგვარი ჯაჭვური რეაქციაა, რომელიც ოდესღაც რამდენიმე კლუბმა გამოიწვია, გადაიხადა რა ფეხბურთელში იმაზე გაცილებით მეტი, ვიდრე რეალურად ღირდა.

წარმოგიდგენთ 10 ყველაზე ძვირადღირებულ მოთამაშეს ფეხბურთის ისტორიაში.

#10 ვირჯილ ვან დაიკი - £75,000,000 (საუთჰემპტონი -> ლივერპული)

ვან დაიკის კარიერული აღმასვლა 2013 წელს დაიწყო, როცა გრონინგემიდან სელტიკში გადავიდა. შოტლანდიელებს მისი გადმოყვანა სულ რაღაც 2.5 მილიონი გირვანქა-სტერლინგი დაუჯდათ, ზუსტად 2 წელში კი საუთჰემპტონში, 15 მილიონად გაუშვეს. ვან დაიკმა პრემიერ ლიგაში ადაპტაცია ძალიან მალე გაიარა და "წმინდანების" დაცვის ხაზის ლიდერიც გახდა. მისმა თამაშმა ევროპული გრანდების ყურადღება მიიპყრო, მათ შორის იყო პრემიერ ლიგაშივე მოასპარეზე ლივერპული. 2017 წლის ზაფხულში მერსისაიდელები მის ყიდვასთან ძალიან ახლოს იყვნენ, როცა უეცრად საუთჰემპტონმა „წითლებს“ ინგლისის ფეხბურთის ასოციაციაში უჩივლა და მიზეზად მოთამაშესთან ფარული მოლაპარაკებები დაასახელა. ლივერპულმა ეს ფაქტი აღიარა და ბოდიშიც მოიხადა. შედეგად ტრანსფერი ჩაიშალა. ამ ყველაფრით ვან დაიკი ძალიან უკმაყოფილო დარჩა და იმავე წლის ზამთარში მისი ტრანსფერზე დაყენება ღიად მოითხოვა. ლივერპულმა ეს შანსი აღარ გაუშვა და სანაცვლოდ 75 მილიონი გირვანქა-სტერლინგიც გაამზადა. საუთჰემპტონმა, ამჯერად, ამ წინადადებაზე უარი აღარ თქვა.

#9 რომელუ ლუკაკუ = £75,000,000 (ევერტონი -> მანჩესტერ იუნაიტედი)

ანდერლეხტიდან ჩელსიში გადასული ლუკაკუს ბრიტანული კარიერა ძალიან მძიმედ დაიწყო. ყველაფერი კი მას შემდეგ შეიცვალა, რაც 2012/13 წლებში ვესტ ბრომვიჩში განათხოვრებულმა ბელგიელმა, მისი ასაკის (19) გათვალისწინებით, საოცარი შედეგიანობა აჩვენა და სეზონში 17 გოლი გაიტანა. მიუხედავად ამისა, ჟოზე მოურინიომ ჩელსიში მისთვის ადგილი მაინც ვერ გამონახა და შემდეგი სეზონი, ისევ იჯარის წესით განათხოვრებულმა, ევერტონში ითამაშა. ახალგაზრდა თავდამსხმელმა თავი აქაც გამოიჩინა და მისი თამაშით მოხიბლულმა ლივერპულელებმა იგი 35 მილიონ გირვანქა-სტერლინგად გამოისყიდეს. „გუდისონ პარკზე“ გატარებული ყოველი ახალი სეზონი ლუკაკუსთვის წინაზე უკეთესი გამოდიოდა, რასაც მალე პირველი ეშელონის კლუბებისგან დაინტერესება მოჰყვა. მათ შორის იყო მანჩესტერ იუნაიტედიც. საბოლოოდ, ევერტონში გადასვლიდან 3 წლის შემდეგ, ლუკაკუმ უკვე ახალი, წითელი მაისური მოირგო. პირველადი თანხა, რაც მანჩესტერმა ამ ტრანსფერში გადაიხადა 75 მილიონი გირვანქა-სტერლინგი იყო, თუმცა გარკვეული პერიოდულობით „წითელ ეშმაკებს“ ბონუსების სახით კიდევ 15 მილიონის დამატება მოუწიათ.

#8 გონსალო იგუაინი = £75,300,000 (ნაპოლი -> იუვენტუსი)

საფეხბურთო სამყარომ იგუაინი 2007 წელს გაიცნო, როცა იგი მადრიდის რეალმა რივერ პლეიტისგან იყიდა. მისი ესპანური კარიერა არაერთგვაროვანი გამოდგა, იყო დასამახსოვრებელი მომენტები და იყო ბევრი იმედგაცრუებაც. სათამაშო ფორმის პიკს კი მას შემდეგ მიაღწია, რაც 2013 წელს £35 მილიონის სანასცვლოდ ნაპოლიში გადავიდა. ადგილობრივმა გულშემატკივარმა ის მალევე შეიყვარა, კლუბმა კი გუნდის თამაში სწორედ მის გარშემო ააწყო. სწორედ ამიტომ, ალბათ ყველასთვის ერთგვარი შოკი იყო, როცა 2016 წელს უეცრად იუვენტუსში გადავიდა. მით უმეტეს, რომ ბოლო წლების სერია ა-ში „ბებერი ქალბატონის“ ერთადერთი კონკურენტი სწორედ ნაპოლია. იუვემ იგუაინის კონტრაქტში ჩადებული გამოსასყიდი თანხა, 90 მილიონი ევრო (£75.3) გამოყო და ამით ნაპოლის მისი შენარჩუნების შანსი მოუსპო. არჩევანი თავად ფეხბურთელს უნდა გაეკეთებინა, რომელმაც მისი და ნაპოლის ჰარმონიული თანამშრომლობის მიუხედავად, მაინც ტურინი აირჩია. იუვენტუსში იგუაინმა მასზე გაცემული ავანსი ვერ გაამართლა და მალე ის კლუბმა იჯარის წესით, ჯერ მილანში, ბოლოს კი ჩელსიში გაანათხოვრა, სადაც კვლავ არასტაბილურად გამოიყურება.

#7 გარეტ ბეილი = £85,300,000 (ტოტენჰემი -> მადრიდის რეალი)

საუთჰემპტონის ცნობილი აკადემიის აღზრდილთა შორის (უოლკოტი, შოუ, ოქსლეიდ-ჩემბერლენი და ა.შ.) ბეილი მალევე გახდა საუკეთესო. მისი საოცარი სისწრაფე, ტექნიკა და საფეხბურთო ინტელექტი შეუმჩნეველი არავის დარჩა, მათ შორის არც ტოპ კლუბების სკაუტებს. საუთჰემპტონის პირველ გუნდში აღზევებიდან 1 წელში, იგი ტოტენჰემა £13 მილიონის სანაცვლოდ გადაიბირა. მისი პროგრესი ლონდონშიც არ შეჩერდა, პირიქით, ახალი ტემპი შეიძინა. ჯერ მარცხენა მცველად, შემდეგ მარცხენა შემტევად, ბოლოს კი საერთოდ ცენტრალურ თავდამსხმელადაც ითამაშა, თანაც ყველგან ერთნაირად წარმატებულად. 2013 წლის სექტემბერში მოხდა ის, რაც ადრე თუ გვიან გარდაუვალი იყო: გარეტ ბეილი მადრიდის რეალმა იყიდა. ესპანელებმა 24 წლის უელსელის სანაცვლოდ 100 მილიონი ევრო (£85.3) გადაიხადეს, რაც იმ დროისთვის აბსოლუტური რეკორდი გახდა, გადააჭარბა რა ასევე რეალის მხრიდან კრიშტიანუ რონალდუში გადახდილ £80 მილიონს. ინდივიდუალურად, ბეილის მადრიდული კარიერა იდეალური ვერ გამოდგა, თუმცა თავად კლუბმა და თავისთავად ფეხბურთელებმაც ამ პერიოდში ჩემპიონთა ლიგაზე არნახულ წარმატებას მიაღწიეს.

#6 პოლ პოგბა = £89,000,000 (იუვენტუსი -> მანჩესტერ იუნაიტედი)

პოგბას ისტორია ალბათ ამ სიაში ყველაზე უცნაურია. მანჩესტერ იუნაიტედმა იგი 2009 წელს, საფრანგეთიდან, კლუბ „ჰავრის“ 19-წლამდელთა გუნდიდან იყიდა. ჯერ 18-წალმდელებში, შემდეგ 23-წალმდელებში ითამაშა, 2012 წლის იანვარში კი ძირითად გუნდშიც დაწინაურდა. თუმცა თამაში საერთოდ არ უწევდა და ზაფხულამდე კლუბში ფორმალურად ირიცხებოდა, რის შემდეგაც თავისუფალი აგენტის სტატუსით იუვენტუსს შეუერთდა. ეს გადაწყვეტილება ალბათ სერ ალექს ფერგიუსონის კარიერაში ყველაზე დიდი შეცდომა იყო. იუვემ მას შესაძლებლობა მისცა, საუკეთესო თვისებები გამოევლინა, რასაც სუპერვარსკვლავებით დაკომპლექტებულ იუნატედის ნახევარდაცვაში ვერასდროს ახერხებდა. რამდენიმე წელში პოგბა მსოფლიო კლასის ფეხბურთელად ჩამოყალიბდა და ყოფილი კლუბის ყურადღება ისევ მიიქცია. მანჩესტერს ნახევარდაცვაში პრობლემები ჰქონდა და მის მოსაგვარებლად პოგბა იდეალური კანდიდატი იყო. ინგლისელებმა ბევრი აღარ იფიქრეს და ოდესღაც უფასოდ გაშვებული ფეხბურთელი დაახლოებით 110 მილიონ ევროდ (£89) დაიბრუნეს. გავრცელებული ხმების თანახმად, ამ ასტრონომიული თანხიდან 27 მილიონი ევრო პოგბას ცნობილმა აგენტმა, მინო რაიოლამ მიიღო.

#5 უსმან დემბელე = £96,800,000 (დორტმუნდი -> ბარსელონა)

2016 წელს დორტმუნდის სკაუტებმა რენში მოთამაშე უსმან დემბელე გამოარჩიეს. ფრანგებმა იგი £13.5 მილიონის სანაცვლოდ დათმეს. ბორუსიაში გატარებული 1 სეზონი საკმარისი აღმოჩნდა იმისთვის, რომ მთელი მსოფლიო მასზე ალაპარაკებულიყო. წამყვანი ევროპული გრანდების ინტერესი იმდენად დიდი გამოდგა, რომ ნათელი გახდა, გერმანელები მას იაფად არ შეელეოდნენ. ამ აუქციონში ბარსელონა უკონკურენტო აღმოჩნდა, გადაიხადა რა მომენტალურად 105 მილიონი ევრო (£96.8), რომელიც პერიოდულად ბონუსების ხარჯზე 147 მილიონ ევრომდე გაიზარდა (£135.5). ამით დემბელე იმ დროისთვის მსოფლიოში რიგით მეორე ყველაზე ძვირადღირებული ფეხბურთელი გახდა. მთლიანობაში, დემბელემ კატალონიელთა მოლოდინი გაამართლა, მიუხადავ იმისა, რომ თავიდან ტრავმის გამო რამოდენიმე თვე გაუცდა.

#4 კრიშტიანუ რონალდუ = £99,200,000 (მადრიდის რეალი -> იუვენტუსი)

შორეულ 2003 წელს, როდესაც მანჩესტერ იუნაიტედმა რონალდუ სპორტინგიდან გადმოიყვანა, ცხადი გახდა, რომ მსოფლიო ფეხბურთს მალე კიდევ ერთი დიდებული მოთამაშე შეემატებოდა. მისი მანჩესტერული კარიერა წარმოუდგენელი იყო, ისეთი, როგორიც მანამდე ინგლისში არავის ენახა. შედეგად მოიგო ყველაფერი - ჩემპიონთა ლიგა, პრემიერ ლიგა, შიდა თასები, ინდივიდუალური პრიზები და იუნაიტედის გულშემატკივართა გულებიც. ამიტომ არავის გაუკვირდა, როცა მისი ყიდვის სურვილი რეალმა გამოთქვა, კლუბმა, რომელიც მხოლოდ საუკეთესოებს ყიდულობს. ესპანელებს მისი ტრანსფერი £80 მილიონი დაუჯდათ, რაც იმ დროისთვის აბსოლუტური რეკორდი იყო, იქამდე, სანამ ისევ რეალმა ბეილი არ იყიდა.

მისი იუვენტუსში გადასვლა კი ყველასთვის მოულოდნელი იყო. ერთი შეხედვით, მადრიდის რეალში კარიერის დასრულება უფრო ლოგიკური იქნებოდა. იუვემ რეალს 112 მილიონი ევრო შესთავაზა (£99.2), ამას თავად ფეხბურთელის სურვილიც დაემატა, რაც ალბათ რიცხვებით რომ იზომებოდეს, ამ თანხაზე უფრო მეტი გამოვიდოდა და შედეგად მადრიდელებს სხვა გზა აღარ ჰქონდათ, გარდა იმისა, რომ კლუბის ისტორიაში საუკეთესო ფეხბურთელი ტურინში გაეშვათ.

ტრანსფერის დადასტურების შემდეგ რონალდუმ განაცხადა: „ დრო დადგა, რომ ცხოვრების ახალი ეტაპი დავიწყო. სწორედ ამიტომ ვთხოვე კლუბის ხელმძღვანელებს, ამ წინადადებაზე ხელი მოეწერათ.“

#3 ფილიპე კოუტინიო = £106,000,000 (ლივერპული -> ბარსელონა)

კოუტინიოს მიმართ გლობალური ინტერესი მის ინტერიდან ლივერპულში გადასვლას მოჰყვა. მიუხედავად იმისა, რომ სერია ა-ში უკვე გამორჩეული ტალანტი იყო, სწორედ „ენფილდზე“ ჩამოყალიბდა მსოფლიო დონის მოთამაშედ. ინგლისში გადასვლიდან მალევე, კლუბის საკვანძო ფეხბურთელი გახდა და 5 წლის განმავლობაში ეს სტატუსი არასდროს დაუკარგავს. არავის გაკვირვებია, როცა მის მიმართ ინტერესი ბარსელონამ გამოიჩინა. კატალონიელებმა პირველად მისი ყიდვა 2017 წლის აგვისტოში სცადეს, როცა ლივერპულს £72 მილიონი შესთავაზეს. თავად ფეხბურთელმაც ბარსაში გადასვლის სურვილი ღიად გამოხატა, მაგრამ ინგლისელებმა ამ წინადადებაზე უარი თქვეს. ამის შემდეგ ბარსელონამ კიდევ 2-ჯერ მიმართა ოფიციალურად ლივერპულს, ამჯერად უკვე გაზრდილი სატრანსფერო თანხით, თუმცა კვლავ უარი მიიღო. ამ ყველაფერმა, როგორც ჩანს, ფეხბურთელისა და კლუბის ურთიერთობაში ბზარი გააჩინა, რადგან ახალი სეზონი მან სათადარიგოთა სკამზე დაიწყო. 2018 წლის 6 იანვარს ეს საგა ლოგიკურად დასრულდა - ლივერპულმა დაადასტურა, რომ ბარსელონასთან კოუტინიოს შესახებ შეთანხმებას მიაღწია. სატრანსფერო თანხად 120 მილიონი ევრო (£106) დასახელდა, რომელსაც მომავალში ბონუსების სახით კიდევ 40 მილიონი ევრო უნდა დამატებოდა. ესპანელებმა ფეხბურთელს 5-წლიანი კონტრაქტი გაუფორმეს და გამოსასყიდ თანხად 400 მილიონი ევრო ჩაუწერეს.

#2 კილიან მბაპე = £158,000,000 (მონაკო -> პსჟ)

პსჟ-მ კილიან მბაპეს საყიდლად საკმაოდ ჭკვიანური გზა მოიფიქრა. თავდაპირველად პარიზელებმა მონაკოსგან იგი 1-წლიანი იჯარით გადმოიბირეს, იმ პირობით, რომ 180 მილიონი ევროს (£158) გადახდის შემთხვევაში საბოლოო გამოსყიდვის უფლება ექნებოდათ. ამით მათ უეფას ფინანსურ ფეირ-პლეის აარიდეს თავი, რადგან იმ სეზონში ტრანსფერებში უკვე საკმაოდ დიდი თანხა ჰქონდათ დახარჯული. პსჟ-ში მბაპეს დებიუტი 2017 წლის მარტში შედგა და მას შემდეგ მისი საფეხბურთო ინტელექტი კიდევ უფრო ამაღლდა.

#1 ნეიმარი = £198,000,000 (ბარსელონა -> პსჟ)

მიუხედავად იმისა, რომ ბრაზილიის ჩემპიონატი მედიაში ისე არ შუქდება, როგორც წამყვანი ევროპული ჩემპიონატები, ნეიმარი მსოფლიომ სწორედ სანტოსიდან გაიცნო. თითქმის ყოველ კვირა, მისი შესრულებული საოცარი ფინტები და გოლები მთელ ინტერნეტ სივრცეს იპყრობდა. ყველაფერს ლოგიკური გაგრძელება მოჰყვა - ბრაზილიელის მიმართ ინტერესი ლა ლიგის გიგანტებმა, ბარსელონამ და რეალმა გამოხატეს. ნეიმარმა ბარსა აირჩია - სანტოსმა მის სანაცვლოდ £79 მილიონი აიღო. ეს ასტრონომიული თანხაა, მაგრამ არა ისეთი, რომ ამ სიის სათავეში ყოფილიყო. ხოლო ის ტრანსფერი, რომლის გამოც ნეიმარი პირველ ადგილზეა, ბარსაში გადასვლიდან 4 წლის შემდეგ მოხდა. ყველასთვის მოულოდნელად, ბრაზილიელმა პსჟ-ში თამაშის გადაწყვეტილება მიიღო. რა თქმა უნდა, ბარსელონა მას საკუთარი სურვილით არასდროს გაუშვებდა, ამიტომ პსჟ-მ ნეიმარის კონტრაქტის ის პუნქტი გამოიყენა, სადაც მის გამოსასყიდ თანხად 222 მილიონი ევრო (£198) ეწერა. პარიზელებმა, მბაპეს ტრანსფერის მსგავსად, აქაც ფინანსურ მაქინაციებს მიმართეს და ფული არა ბარსას, არამედ თავად ნეიმარს გადაუხადეს, რომელმაც შემდეგ ამ თანხით ფაქტიურად საკუთარი თავი გამოისყიდა.

* ის ფეხბურთელები, რომლებიც შეიძლებოდა ამ სიაში 2-ჯერ ყოფილიყვნენ, მხოლოდ ერთხელ არიან წამორდგენილნი.

** გირვანქა-სტერლინგსა და ევროს შორის სხვაობა მოცემულია ტრანსფერის განხორციელების მომენტში არსებული კურსით.

ასევე იხილეთ: 10 ცნობილი ფეხბურთელი, რომელიც წელს თავისუფალი აგენტი ხდება

10 ყველაზე ძვირადღირებული ტრანსფერი ფეხბურთში

უახლესი ამბები