საქართველოს ნაკრები ერთა ლიგის პლეი-ოფის ნახევარფინალში ლუქსემბურგის ნაკრების დამარცხების (2-0) შემდეგ, თამამად შეიძლება ითქვას, რომ საბერძნეთის ნაკრების წინააღდეგ, ქართული ფეხბურთის ისტორიაში უმნიშვნელოვანესს თუ არა, ერთ-ერთ უმნიშვნელოვანეს მატჩს გამართავს.

საქართველოს ამჯერადაც გაუღიმა ბედმა იმაში, რომ პლეი-ოფის ნახევარფინალის და ფინალის მასპინძელი „დინამო არენა“ აღმოჩნდა.

მოკლე ისტორიული აღწერა

საბერძნეთის საფეხბურთო ნაკრების ისტორია 1896 წლიდან იღებს. ამავე წლის აპრილში მათ პირველი მატჩი დანიის წინააღმდეგ გამართეს და 9-0 დამარცხდნენ. FIFA-ს ეგიდით „მეკობრეებმა“ პირველი მატჩი 1920 წელს ჩაატარეს, სადაც შვედეთთან დამარცხდნენ. ბერძნების პირველი ოფიციალური მატჩი 1927 წლით თარიღდება, სადაც იტალიასთან 1-4 დამარცხდნენ.

საბერძნეთის ნაკრების პირველი ტურნირი 1980 წლის ევროპის ჩემპიონატი იყო. დებიუტი არც თუ ისე წარმატებული გამოდგა და გუნდი ჯგუფში ჩარჩა. ამის შემდეგ, საბერძნეთის ნაკრებს 14 წელი დასჭირდა იმისათვის, რომ დიდ საფეხბურთო ფორუმზე მოხვედრილიყო. ბერძნებმა 1994 წლის მუნდიალზე იასპარეზეს, სადაც არგენტინის, ნიგერიისა და ბულგარეთის შემდეგ, ჯგუფში მეოთხე ადგილი დაიკავეს და ჩარჩნენ.

1996 და 2000 ევროპის ჩემპიონატებმა საბერძნეთის ნაკრების გარეშე ჩაიარა. ორივე შემთხვევაში, ელადელებმა საკვალიფიკაციო ეტაპის დაძლევა ვერ მოახერხეს.

პორტუს შემდეგ საბერძნეთიც

2004 წელი საფეხბურთო სამყაროსთვის ყოველმხრივ მოულოდნელი გამოდგა. საკლუბო ფეხბურთში მოულოდნელობად ჟოზე მოურინიოს პორტუ იქცა, რომელმაც ყველასათვის მოულოდნელად იმ წელს ჩემპიონთა ლიგა მოიგო.

სანაკრებო ფეხბურთში მოულოდნელობად ოტო რეჰაგელის საბერძნეთის ნაკრები იქცა. ბერძნებმა 1980 წლის შემდეგ, ევროპის ჩემპიონატზე პირველად იასპარეზეს და როგორც აღმოჩნდა, 24-წლიანი ლოდინი ამად ღირდა.

საბერძნეთის ნაკრებმა პირველივე მატჩშში სენსაცია დააფიქსირა და მასპინძელი პორტუგალიის ნაკრები 2-1 დაამარცხა. „პირატებმა“ ჯგუფში ბეწვის ხიდზე გაიარეს, რადგან ესპანეთის ნაკრების მსგავსად 4 ქულა მოაგროვეს, მაგრამ მეოთხედფინალში მეორე ადგილით სწორედ ისინი გავიდნენ. ჯგუფში პირველზე პორტუგალიის ნაკრები გავიდა.

ბერძენთა სიურპრიზები პლეი-ოფებიდან გაგრძელდა. მათ ჯერ მოქმედი ევროპის ჩემპიონი, საფრანგეთს ნაკრები გააგდეს, ხოლო შემდეგ კი, კონტინენტის ტურნირს, იმ დროისთვის ბევრისგან ფავორიტად შერაცხული პაველ ნედვედისა და იან კოლერის ჩეხეთი გამოთიშეს. პორტუგალიით დაწყებული საქმე პორტუგალიითვე დასრულდა. ანგელოს ხარისტიასის მიერ გატანილმა ერთადერთმა გოლმა, ბერძნებს ევროპის ჩემპიონობა მოუტანა.

მთავარი ტრიუმფატორი

როდესაც საბერძნეთის ნაკრებსა და მის წარმატებულ პერიოდზე ვსაუბრობთ, აუცილებლად ოტო რეჰაგელის ეპოქას ვგულისხმობთ.

თუ მისი საბერძნეთი ბევრისათვის მოულოდნელობად იქცა, იმავეს თავად გერმანელ მწვრთნელზე ნამდვილად ვერ ვიტყვით. რეჰაგელი სხვადასხვა დროს მიუნხენის ბაიერნს, ვერდერს, დორტმუნდის ბორუსიასა და კაიზერსლაუტერნს წვრთნიდა.

რეჰაგელის წარმატებული პერიოდი საკლუბო დონეზე ბრემენის ვერდერს უკავშირდება, რომელსაც მან ორ-ორჯერ ბუნდესლიგა და გერმანიის თასი, ხოლო ერთხელაც ევროპის თასების თასი მოაგებინა.

რაც შეეხება საბერძნეთის ნაკრებში რეჰაგელის მუშაობას, მან ბალკანელები 2001 წლის აგვისტოში ჩაიბარა და 2010 წლის ივნისამდე წვრთნიდა. ამ დროის განმავლობაში საბერძნეთმა მისი ხელმძღვანელობით 106 მატჩი ჩაატარა, სადაც 53 მოიგო, 23 ფრედ ითამაშა, ხოლო 30 დათმო.

2004 წლის ევროპის ჩემპიონობას, 2005 წლის ზაფხულის კონფედერაციის თასზე ასპარეზობაც მოჰყვა. მსოფლიო ჩემპიონატის წინამდებარე ტურნირი, ბერძნებისთვის ევროპის ჩემპიონატის მსგავსად წარმატებული ვერ გამოდგა. რეჰაგელის გუნდი ჯგუფში ჩარჩა. ბერძნებმა ჯგუფში ერთადერთი ქულა მექსიკელებთან აიღეს.

საკლუბო ფეხბურთი და ქართველები ბერძნულ კლუბებში

საბერძნეთის საკლუბო ფეხბურთ სათავეს 1906 წლიდან იღებს. საბერძნეთის ჩემპიონატს წლებია სამი დომინანტი კლუბი ჰყავს და ამ დომინანტებს შორის მთავარი ტიტანი ოლიმპიაკოსია. პირეოსული კლუბი ქვეყნის 47 გზის ჩემპიონია და მეორეადგილოსან პანათინაიკოსს 27 ტიტულით უსწრებს. მესამე ადგილზე აეკია, რომელიც საბერძნეთის ჩემპიონი 13-ჯერ გახდა. ამ დროისთვის მოქმედი ჩემპიონებიც, სწორედ ათენელები არიან.

ქართველი ფეხბურთელებისთვის საბერძნეთის ჩემპიონატი უცხო არ არის. პირველი ქართველი, რომელმაც ბერძნულ ფეხბურთში ძალა მოსინჯა, თემურ ქეცბაიაა. თემური აეკში 1994-1997 წლებში ასპარეზობდა. 1997 წელს მან ათენური კლუბი დატოვა და ნიუკასლში გადავიდა. 19 წლის შემდეგ, ქეცბაია აეკში მწვრთნელის რანგში დაბრუნდა. მას შემდეგ, რაც კლუბმა მისი ხელმძღვანელობით 7 მატჩი ჩაატარა, ქართველმა მწვრთნელმა აეკი დატოვა.

საქართველოს ნაკრების მოქმედ ფეხბურთელთაგან საბერძნეთს ჩემპიონატში გიორგი ლორიას უთამაშია. 2014 წელს ის დინამოდან ოფიში გადავიდა. მალევე ბერძნული კლუბი ფინანსური პრობლემების გამო ქვედა ლიგაში დაქვეითდა და ქართველი მეკარე ოლიმპიაკოსში გადავიდა. მას პირეოსული კლუბის შემადგენლობაში არ უთამაშია და 2015 წელს სამარაში გადავიდა.

ნაკრების მოთამაშე მოქმედ ფეხბურთელთაგან ამ ეტაპზე ერთი მოთამაშეა ისეთი, ვინც დღესაც საბერძნეთის ჩემპიონატში ასპარეზობს. ლევან შენგელია პანეთოლიკოსს 2022 წლის აგვისტოში შეუერთდა და მას შემდეგ, 56 მატჩში 5 გოლი და 4 საგოლე გადაცემა მიითვალა.

თემურ ქეცბაიას, გიორგი ლორიასა და ლევან შენგელიას გარდა, საბერძნეთის ჩემპიონატში ქართველ ფეხბურთელთაგან სხვადასხვა დროს, დავით კვირვკველია, ლევან ცქიტიშვილი, გიორგი მერებაშვილი და კიდევ არაერთი მოთამაშე ასპარეზობდა.

ურუგვაელი მწვრთნელი საიუბილე ტურნირს უმიზნებს

საბერძნეთის ამჟამინდელ ნაკრებს ურუგვაელი მწვრთნელი, გუსტავო პოიეტი წვრთნის. პოიეტმა „მეკობრეები“ 2022 წლის თებერვალში ჩაიბარა და მას შემდეგ, მისი ხელმძღვანელობით ჩატარებული 20 მატჩიდან, გუნდმა 12 მოიგო, 2 ფრედ ითამაშა, ხოლო 6 კი დათმო.

თუ საქართველოს ნაკრების მთავარი მწვრთნელი, ვილი სანიოლი ძირითადად უპირატესობას სამმცველიან (3-4-3) სქემას ანიჭებს, ურუგვაელი ძირითადად 4-3-3 სისტემით თამაშს ამჯობინებს, რომელიც ხშირად 4-5-1 სქემაზე ტრანსფორმირდება.

აღსანიშნავია, რომ საბერძნეთის ნაკრებმა ბოლო ორი ევროპის ჩემპიონატი გამოტოვა. ბერძნებმა ბოლოს 2012 წლის კონტინენტის ტურნირზე იასპარეზეს, რომელსაც მაშინ უკრაინამ და პოლონეთმა უმასპინძლეს. საბერძნეთმა მეოთხედფინალამდე გააღწია, სადაც გერმანიასთან 4-2 დამარცხდა.

ზაფხულში ბერძნებს ისტორიული გამარჯვების 20 წლის იუბილე აქვთ და როგორც გუსტავო პოიეტმა განაცხადა, მისი მიზანია, რომ იუბილე ევროპის ჩემპიონატზე დაბრუნებით აღნიშნოს.

შემადგენლობა

ამჟამინდელ საბერძნეთს ნაკრებს გამორჩეული ვარსკვლავი არ ჰყავს. მიუხედავად ამისა, მეტოქეს საკმაოდ ძლიერი ფეხბურთელები ჰყავს, რომლების ევროპის წამყვან ჩემპიონატებში ასპარეზობენ.

პრემიერ ლიგაში ოთხი ბერძენი თამაშობს. ლივერპულის მარცხენა მცველი, კოსტას ციმიკასი დაცვის ერთ-ერთი ლიდერია. დაცვის ცენტრსა და მარჯვენა ფლანგზე „მეკობრეებს“ ვესტ ჰემისა და შეფილდ იუნაიტედის მცველები, კონსტანტინოს მავროპანოსი და ჯორჯ ბალდოკი ჰყავთ. კარს ოდისეას ვლაჰოდიმოსი იცავს, რომელიც ნოტინგემის ფეხბურთელია. ლეგიონერთაგან ასევე გამოსარჩევია კალიარის ცენტრალური მცველი, პანტელის ხაციდიაკოსი.

ბერძენთა მორიგი გამორჩეული ფეხბურთელი ალკმაარის შემტევი და ერედივიზიონის მოქმედი საუკეთესო ბომბარდირი, ანგელის პავლიდისია, რომლის ანგარიშზეც ნიდერლანდების მიმდინარე ჩემპიონატში 23 გოლია. მას ყაზახეთთან მოგებულ მატჩში მონაწილეობა არ მიუღია. ამ დროისთვის პავლიდისი ყველაზე ძვირადღირებული მოქმედი ფეხბურთელია. მისი სატრანსფერო ღირებულება Transfermarkt-ის შეფასებით 22 მილიონ ევროს უტოლდება.

მორიგი გამორჩეული შემტევი ოლიმპიაკოსის შემტევი გეორგიუს მასურასია, რომელმაც ევროპის ჩემპიონატის საკვალიფიკაციო ეტაპზე 5 გოლის გატანა მოახერხა.

უმნიშვნელოვანესი მატჩის წინ, ბერძნებს დანაკლისი არ აქვთ და გუსტავო პოიეტის განკარგულებაში მის მიერ გამოძახებული ყველა მოთამაშეა.

გზა ფინალამდე

საბერძნეთის ნაკრები ევროპის ჩემპიონატის ჯგუფურ ეტაზე მოხვედრის შანსს, საკვალიფიკაციო ეტაპზე ინარჩუნებდა. გუსტავო პოიეტის გუნდი B ჯგუფში მოხვდა, სადაც 13 ქულით მესამე ადგილი დაიკავა. ბერძნებმა გასვლის შანსი ბოლოს წინა ტურში დაკარგეს, როდესაც ჯერ უშუალო კონკურენტთან, ნიდერლანდებთან დამარცხდნენ, ხოლო შემდეგ კი, ბოლო ტურში, შინ ფრანგებთან ფრედ ითამაშეს.

რაც შეეხება ბერძნების ერთა ლიგაზე ასპარეზობას, C დივიზიონის მეორე ჯგუფში, მათი მეტოქეები ჩრდილოეთ ირლანდიის, კოსოვოსა და კვიპროსის ნაკრებები იყვნენ. ბერძნებმა ჯგუფში 15 ქულა დააგროვეს და მხოლოდ ერთი მატჩი დათმეს. პოიეტის გუნდი სტუმრად კვიპროსთან დამარცხდა, რომელმაც შემდეგ უკვე, საკვალიფიკაციო ეტაპზე საქართველოს ნაკრებთან ორივე მატჩი დათმო.

საბერძნეთის ნაკრებს ერთა ლიგის ნახევარფინალში მეტოქედ ყაზახეთის ნაკრები ერგო. მასპინძლის სტატუსი ბერძნებს ჰქონდათ და წყვილში ფავორიტად მიჩნეულმა გუნდმა მეტოქეს შანსი არ დაუტოვა. პლეი-ოფის ნახევარფინალის ბედი პირველივე ტაიმში გადაწყდა. საბერძნეთმა მეტოქეს პირველ ნახევარში ოთხი უპასუხო ბურთი გაუტანა და ერთიც მეორე ტაიმის მიწურულს დაამატა.

26 მარტი - ერთი კარგი და ერთიც ცუდი

ურთიერთშეხვედრებში საბერძნეთის ნაკრებს დიდი უპირატესობა აქვს. პირველად ამ ორი ნაკრების გზები 1996 წელს, ამხანაგურ მატჩში გადაიკვეთა, სადაც საქართველო 2-1 დამარცხდა. ამ შეხვედრიდან ორი წლის შემდეგ, ეს გუნდები ევროპის ჩემპიონატის საკვალიფიკაციო ეტაპზე დაუპირისპირდნენ. საქართველო სტუმრად 3-0 დამარცხდა, ხოლო საშინაო მატჩი 2-1 დათმო.

2005 წელს, მსოფლიო ჩემპიონატის საკვალიფიკაციო ეტაპზე, საბერძნეთი თბილისს ევროპის მოქმედი ჩემპიონის რანგში ესტუმრა. მასპინძლები მალხაზ ასათიანის გოლით დაწინაურდნენ, მაგრამ სტუმრებმა პირველ ტაიმშივე მოახერხეს ორი გოლის გატანა და ტაიმის მოგება. მეორე ტაიმში ბერძნებმა ერთი ბურთიც დაამატეს და საბოლოო ანგარიში, 1-3 დააფიქსირეს.

აღსანიშნავია, რომ 2005 წლის ეს მატჩი 26 მარტს გაიმართა. მიუხედავად ამისა, 26 მარტთან კარგი მოგონებაც გვაკავშირებს. 2011 წლის ამ დღეს, საქართველოს ნაკრებმა ლევან კობიაშვილის მიერ გატანილი ერთადერთი ბურთით ხორვატიის ნაკრები დაამარცხა.

საქართველოსა და საბერძნეთის ნაკრებები ამხანაგური შეხვედრის ჩათვლით, ერთმანეთს სულ ცხრაჯერ დაუპირისპირდნენ. ბერძნებმა შვიდი მატჩი მოიგეს, ხოლო ორი კი ფრედ დასრულდა.

შანსები

საქართველოსა და საბერძნეთის წყვილში, ურთიერთშეხვედრების, რეიტინგში ადგილისა და ბოლოდროინდელი ფორმის გათვალისწინებით, ფავორიტად საბერძნეთს ნაკრები მიიჩნევა. საბერძნეთის ნაკრები FIFA-ს რეიტინგში 49-ე ადგილზეა, ხოლო საქართველო 77-ე ადგილს იკავებს.

საქართველოს ნაკრების მოთამაშეთა ჯამური სატრანსფერო ღირებულება Transfermarkt-ის მონაცემებით 152.65 მილიონ ევროს უტოლდება. ყველაზე ძვირად ხვიჩა კვარაცხელია ფასობს, რომლის სატრანსფერო ფასიც თრანსფერმარკტ-ის ვერსიით, 80 მილიონი ევროა.

საბერძნეთის ნაკრების შემადგენლობის ჯამური ღირებულება 151.85 მილიონ ევროს უტოლდება. ყველაზე ძვირად კი ალკმაარის თავდამსხმელი, ანგელის პავლიდისი ფასობს. მისი სატრანსფერო ღირებულება 22 მილიონ ევროს უტოლდება.

ამრიგად, საქართველოს ნაკრებს ისღა დარჩენია, რომ სანუკვარ ევროპის ჩემპიონატთან ერთ ნაბიჯში მყოფმა, დაწყებული საქმე ბოლომდე დაასრულოს და 26 მარტი ისტორიულ დღედ აქციოს.

საბერძნეთი - ნაკრები, რომელიც 26 მარტის გამეორებას უმიზნებს

საქათველოს ნაკრები 26 მარტს საბერძნეთს უმასპინძლებს

უახლესი ამბები